Schijnbaar is de situatie weinig gewijzigd tussen het einde van de onderhandelingen rond kerstmis en 4 januari, de avond voor het referendum. Maar voor een deel van de arbeiders is er wel iets grondig veranderd.
Eerst en vooral is het duidelijk geworden dat niet alleen de directie van VW, maar ook de syndicale delegaties, een einde wilden maken aan de stakingspiketten voor de fabriek voor de eindejaarsfeesten, en dit zonder de arbeiders te consulteren. De opdracht was gegeven om de tenten aan het piket te demonteren. Het feit dat die tenten er nog steeds staan, is omdat een deel van de meer bewuste arbeiders, vooral ABVV’ers afkomstig uit Henegouwen, zich daar zeer sterk tegen hebben verzet.
Vervolgens omdat een groot deel van de arbeiders die zich verzet hebben tegen de ontmanteling van de piketten, ook de animatie mee hebben georganiseerd (Sinterklaasfeest, eindejaarsfeest) en tientallen uren aan het piket hebben gediscussieerd over de details van de syndicale strategie. Velen aanvaarden de paternalistische houding van de syndicale delegaties niet meer: geen enkel geschreven document sinds het begin van het conflict (pamflet, eisenprogramma, richtlijnen…), geen enkele algemene vergadering (enkel die van 22 november waar de delegees opgeroepen hebben om naar huis te gaan en naar de radio te luisteren) en de aankondiging van een referendum terwijl de onderhandelingen nog niet afgelopen zijn.
Het feit dat de media met veel toeters en bellen de boodschap van de hoofddelegees hebben verspreid, volgens dewelke er een “historisch akkoord” bereikt zou zijn, heeft de solidariteit van andere bedrijven met VW afgeremd, waardoor ze eigenlijk wat geïsoleerd geraakten. “Gaan we solidair blijven met arbeiders die de lotto hebben gewonnen?,” vroegen duizenden werkmensen uit andere bedrijven zich af. Er moet nochtans aan herinnerd worden dat de vertrekpremies slechts een gedeeltelijke schadevergoeding zijn voor de werknemers die hun job verloren. Het aangekondigde bedrag is bruto en het gaat om een globaal bedrag (ontslagvergoeding en vooropzeg inbegrepen). In alle geval, een ontslagpremie, zelfs als is die comfortabel, is niet meer waard dan een job.
Anderzijds zijn de onderhandelingen over het brugpensioen niet afgelopen omdat de positie van de regering over de leeftijd van het brugpensioen niet duidelijk is. Kunnen de bruggepensioneerden van VW vertrekken vanaf 50 jaar? Hoe gaat de regering Verhofstadt dit in overeenstemming brengen met het Generatiepact? Men mag niet uit het oog verliezen dat de herstructurering bij VW een laboratorium is voor de toepassing van het pact. Indien de brugpensioenen bijvoorbeeld geweigerd worden voor arbeiders die jonger zijn dan 52 jaar, dan zal dat gevolgen hebben voor de naakte ontslagen (waarover trouwens nog niet gediscussieerd werd tijdens de onderhandelingen). Zal er anderzijds een “tewerkstellingscel” gecreëerd worden waar de bruggepensioneerden zich zullen moeten inschrijven om te laten uitschijnen dat ze werk zoeken? Terwijl de situatie voor diegenen die de fabriek verlaten redelijk duidelijk is, blijft de positie van de bruggepensioneerden onzeker.
Maar bovendien is er niks geregeld voor de arbeiders die voor VW blijven werken. En bij de bedienden is het aantal vrijwillige vertrekkers en bruggepensioneerden onvoldoende om naakte ontslagen te voorkomen. In welke omstandigheden gaat dit gebeuren?
Begin deze week was het zelfs nog niet duidelijk wie aan het referendum zou kunnen deelnemen. Kunnen diegenen die beslist hebben te vertrekken, stemmen voor een werkhervatting? Veel arbeiders die aan de piketten blijven staan hebben kritiek op het referendum, zeker omdat er geen algemene vergadering voorzien werd.
Alle syndicale delegaties zitten niet op dezelfde golflengte. Binnen het ABVV heeft een deel van de delegees (tegen het advies van de hoofddelegee) het recht bekomen om een algemene vergadering te organiseren alvorens de stemming van vrijdag plaats vindt. De syndicale delegaties van het ACV en de ACLVB van hun kant, hebben sinds lang het piket verlaten en willen geen algemene vergadering.
Alhoewel de onderhandelingen niet afgelopen zijn, hebben de hoofddelegees, in samenwerking met de directie beslist om “een referendum over de werkhervatting” te organiseren. Maar alvorens te beslissen over een eventuele werkhervatting, zou er eerst een stemming moeten komen over het al dan niet aanvaarden van het voorakkoord dat afgesloten werd tussen de directie en de vakbonden. Dit is geen detail. Daarvoor is 50% van de stemmen nodig. Maar de syndicale organisatie hebben, sinds verscheidene jaren, een 2/3-meerderheid opgelegd vooraleer een staking erkend wordt door de vakbonden en de stakerskas dus tussenkomt. Het gevaar is groot dat deze speciale 2/3de meerderheid gebruikt wordt om het akkoord te laten aanvaarden door gelijktijdig een stemming te organiseren over de werkhervatting.
Wat zal er gebeuren indien 40% van de arbeiders voor een werkhervatting stemt en 60% tegen? Gaat men dan stellen dat de meerheid niet groot genoeg is om de staking verder te zetten en dat een minderheid van 40% dus kan beslissen om het akkoord te aanvaarden?
Volgens het laatste nieuws zouden de vrijwilligers die zich opgegeven hebben om te vertrekken, niet deelnemen aan het referendum (omdat ze door te tekenen hebben laten blijken dat ze niet meer bij VW willen werken) en dat er een aparte stemming zou zijn voor arbeiders en bedienden. Maar in de mate dit alles niet officieel is, blijft de deur open voor een reeks manoeuvres.
Bij de onderaannemers is de situatie dramatisch. Ze zijn eenvoudigweg aan de kant gezet tijdens de onderhandelingen tussen VW en de vakbonden en de arbeiders van elk klein bedrijfje werden aan hun lot overgelaten. Ze beginnen de moed te verliezen. Bij Arvin Meritor en bij Faurecia werden de piketten reeds opgedoekt voor de eindejaarsfeesten. De werknemers van Faurecia (zetel in Gent) hebben op 3 januari het werk neergelegd om hun collega’s in de zetel van Anderlecht (die met sluiting bedreigd worden) te steunen. De staking bij Faurecia Gent heeft geleid tot een stop van de montageketting bij Volvo in Gent, waar Faucecia onder meer deurplaten levert. Bij Faucecia Anderlecht stelt de directie aan de arbeiders slechts het legaal minimum voor bij ontslag. Dat is trouwens het ordewoord dat de directies van de onderaannemers onderling hebben afgesproken.
Bij Schedl, waar het ACV in de meerderheid is, zetten de arbeiders en de delegees de piketten moedig verder. Er worden 13 ontslagen voorzien maar ook hier aanvaardt de directie slechts een minimum als ontslagvergoeding. Dat is echt schandalig! Eerst en vooral omdat het legaal minimum een wettelijk bedrag is dat door de werkgever betaald moet worden (onder druk van boetes) of er nu een syndicale delegatie is of niet. Bovendien toont dit misprijzen voor de arbeiders die in de vakbonden georganiseerd zijn en de strijd aangaan. Tenslotte omdat de onderaannemersfirma’s hebben kunnen genieten van cadeaus van de regering (verlaging van de loonlasten en de belasting op ploegenarbeid). De verlaging van de sociale lasten werden betaald door de arbeiders uit de sociale zekerheidskas.
Bij Faurecia Anderlecht hebben de syndicale verantwoordelijken aangekondigd dat het werk niet hervat wordt als de vertrekvergoedingen niet hoger liggen dan het wettelijk minimum en zonder akkoord over de vooropzeg. Dus na twee dagen zou de fabriek van VW in Vorst een gebrek hebben aan onderdelen voor de assemblage van de Golf.
De arbeidsorganisatie van de “just in time”-productie is broos en een staking bij de onderaannemers is ook een “just in time”-staking. Daarom hebben de patroons alles in het werk gesteld om de syndicale delegaties te integreren in de geest van het medebeheer om op die manier stakingen te voorkomen.
Afspraak morgen voor de resultaten van de algemene vergadering en de stemming bij VW.
Guy Van Sinoy (Une Autre Gauche)
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten